Chương 1
TỔNG QUAN VỀ TRÍ TUỆ NHÂN TẠO
Chương 1 trình bày những vấn đề sau: lịch sử hình thành phát triển của trí tuệ
nhân tạo, các lĩnh vực nghiên cứu và một số vấn đề liên quan. Đồng thời, một số thách
thức mà trí tuệ nhân tạo cần vượt qua cũng được đề cập trong chương này.
1.1. LCH S HNH THNH V PHT TRIN CA TRÍ TUỆ NHÂN TẠO
Chế tạo được những cỗ máy thông minh như con người (thậm chí thông minh hơn
con người) là một ước mơ của loài người từ rất lâu. Khả năng tính toán, xử lý của máy
tính ngày càng mạnh mẽ là một điều kiện hết sức thuận lợi cho trí tuệ nhân tạo. Điều này
cho phép những chương trình máy tính áp dụng các thuật giải trí tuệ nhân tạo (TTNT) có
khả năng phản ứng nhanh và hiệu quả hơn trước. Mục đích trước tiên của TTNT là phát
triển các chương trình để các máy tính nghĩ như con người. Mục đích này nhằm vào việc
chế tạo ra các máy thông minh hỗ trợ con người thông qua nhiệm vụ ra quyết định. Mục
đích tiếp theo của TTNT là hiểu cách suy lý, tư duy của con người. Để phát triển chương
trình ứng dụng, cần thiết hiểu cách thức mà con người lưu trữ và xử lý kiến thức.
Turing được coi là người khai sinh ngành trí tuệ nhân tạo bởi phát hiện của ông về
máy tính có thể lưu trữ chương trình và dữ liệu. Phép thử Turing dưới dạng một trò chơi
như sau. Hình dung có ba người tham gia trò chơi, một người đàn ông (A), một người đàn
bà (B) và một người chơi (C). Người chơi ngồi ở một phòng tách biệt với A và B, không
biết gì về A và B (như hai đối tượng ẩn X và Y) và chỉ đặt các câu hỏi cũng như nhận câu
trả lời từ A và B qua một màn hình máy tính. Người chơi cần kết luận trong X và Y ai là
đàn ông ai là đàn bà. Trong phép thử này, A luôn tìm cách làm cho C bị nhầm lẫn và B
luôn tìm cách giúp C tìm được câu trả lời đúng. Phép thử Turing thay A bằng một máy
tính, và bài toán trở thành liệu C có thể phân biệt được trong X và Y đâu là máy tính đâu
là người đàn bà. Phép thử Turing cho rằng máy tính là thông minh (qua được phép thử)
nếu như biết cách làm sao cho C không thể chắc chắn kết luận của mình là đúng. Phép thử
Turing có ý nghĩa rất lớn là đã nhấn mạnh rằng khả năng giao tiếp thành công của máy
với con người trong một cuộc đối thoại tự do và không hạn chế là một biểu hiện của trí
thông minh nhân tạo.
Trí tuệ nhân tạo (AI: Artificial Intelligence) là trí thông minh được thể hiện bằng
máy móc, trái ngược với trí thông minh tự nhiên được con người thể hiện. Thông thường,
thuật ngữ "trí tuệ nhân tạo" thường được sử dụng để mô tả các máy móc (hoặc máy tính)
bắt chước các chức năng "nhận thức" mà con người liên kết với tâm trí con người, như
"học tập" và "giải quyết vấn đề". Trí tuệ nhân tạo có thể được coi là trí thông minh của
máy tính được tạo ra bởi những lập trình của con người với mục tiêu giúp máy tính có
được hành vi thông minh tự động hóa giống con người. Tuy nhiên, hiện nay, định nghĩa
về TTNT chưa thực sự thống nhất, còn tồn tại một số quan điểm khác nhau về trí tuệ nhân
tạo như sau:
Ba hệ thống khác nhau về TTNT:
1
