Docsity
Docsity

Prepare for your exams
Prepare for your exams

Study with the several resources on Docsity


Earn points to download
Earn points to download

Earn points by helping other students or get them with a premium plan


Guidelines and tips
Guidelines and tips

operation research ındustrial engineering, Cheat Sheet of Operational Research

it is about engineering applications about how we manage operation systems

Typology: Cheat Sheet

2022/2023

Uploaded on 11/20/2023

buse-okumus
buse-okumus 🇹🇷

1 document

1 / 2

Toggle sidebar

This page cannot be seen from the preview

Don't miss anything!

bg1
~13~
2.AmaçFonksiyonununYazılması:
Amaççokaçıktırkikarışımınmümkünseminimummaliyetlehazırlanmasıdır.Buamaçla
maliyetdeğerleridedikkatealınarakamaçfonksiyonuaşağıdakigibiyazılabilir.
 0,3 0,9
3.KısıtDenklemlerininYazılması:
Sorudakiilkkısıtproteinoranıkısıtıdır.DoğrusalProgramlaliteratüründe Karışım
problemiolarakadlandırılanbuproblemdeeğerbirkısıtınsağtarafıoranise,kibusoruda
öyledir,soltarafındaiseoranlamayapılmalıdır.Yanikısıtaşağıdakigibiyazılmamalıdır.
,  ,  , 
Buşekildeyazıldığındasolvesağtarafarasındabirimuyumsuzluğusözkonusuolur.Bir
örnekleaçıklayalım.Diyelimkiyeme1kgmısırve1kgsoyaunukatılsın.Budurumdasol
taraftakiharcanankısmıaşağıdakigibihesaplanabilir.
,  , , 
Görüleceği üzere sadece 1er kilogram kullanımda dahi kısıtlar sağlanmış, bir başka
deyişle kısıtlama söz konusu olmamıştır. Bu durumdan kurtulmak adına eğer soru
karışım sorusu ise veya sorunun sağ taraf sabiti miktar yerine bir oran belirtiyor ise
kısıtınaşağıdakigibihazırlanmasıuygunolacaktır.
,  , 
 , 󰇛󰇜
Soyaunukısıtınıdabenzerşekildeaşağıdakigibiyazabiliriz.Lifkısıtınınenazifadesine
sahipolduğunadikkatediniz.
,  , 
 , 󰇛󰇜
Sorudaayrıcatoplamyemmiktarınında800kgaltındaolmasıistenmemektedir.Bukısıt
aşağıdakigibiyazılabilir.
800󰇛󰇜
Pozitiflikşartıdaeklenirisemodelinsonhaliaşağıdakigibiolacaktır.
 0,3 0,9
0,09 0,60
 0,30󰇛󰇜
0,020,06
 0,05󰇛󰇜
800󰇛󰇜
,  󰇛Ş󰇜
pf2

Partial preview of the text

Download operation research ındustrial engineering and more Cheat Sheet Operational Research in PDF only on Docsity!

2. Amaç Fonksiyonunun Yazılması:

Amaç çok açıktır ki karışımın mümkünse minimum maliyetle hazırlanmasıdır. Bu amaçla maliyet değerleri de dikkate alınarak amaç fonksiyonu aşağıdaki gibi yazılabilir. ܼ

௠௔௫ ൌ 0,3 ܯ൅ 0,9ܵ

3. Kısıt Denklemlerinin Yazılması:

Sorudaki ilk kısıt protein oranı kısıtıdır. Doğrusal Programla literatüründe Karışım problemi olarak adlandırılan bu problemde eğer bir kısıtın sağ tarafı oran ise, ki bu soruda öyledir, sol tarafında ise oranlama yapılmalıdır. Yani kısıt aşağıdaki gibi yazılmamalıdır.

૙, ૙ૢ ࡹ൅ ૙, ૟૙ ࡿ൒ ૙, ૜૙

Bu şekilde yazıldığında sol ve sağ taraf arasında birim uyumsuzluğu söz konusu olur. Bir örnekle açıklayalım. Diyelim ki yeme 1 kg mısır ve 1kg soya unu katılsın. Bu durumda sol taraftaki harcanan kısmı aşağıdaki gibi hesaplanabilir.

૙, ૙ૢ ∗ ૚ ൅ ૙, ૟૙ ∗ ૚ ൌ ૙, ૟ૢ

Görüleceği üzere sadece 1er kilogram kullanımda dahi kısıtlar sağlanmış, bir başka deyişle kısıtlama söz konusu olmamıştır. Bu durumdan kurtulmak adına eğer soru karışım sorusu ise veya sorunun sağ taraf sabiti miktar yerine bir oran belirtiyor ise kısıtın aşağıdaki gibi hazırlanması uygun olacaktır.

૙, ૙ૢ ࡹ൅ ૙, ૟૙ࡿ ࡿ ൅ ࡹ

Soya unu kısıtını da benzer şekilde aşağıdaki gibi yazabiliriz. Lif kısıtının en az ifadesine sahip olduğuna dikkat ediniz.

૙, ૙૛ ࡹ൅ ૙, ૙૟ࡿ ࡿ ൅ ࡹ

Soruda ayrıca toplam yem miktarının da 800kg altında olması istenmemektedir. Bu kısıt aşağıdaki gibi yazılabilir.

ଓሻݐଓݏଓܭଓ ݎܽݐ݇݅ܯ ܻ݉݁ሺ ൒ 800 ܵ൅ ܯ

Pozitiflik şartı da eklenir ise modelin son hali aşağıdaki gibi olacaktır. ܼ

௠௔௫ ൌ 0,3 ܯ൅ 0,9ܵ 0,09 ܯ൅ 0,60ܵ ܵ൅ ܯ

Soruyu grafik yöntemle çözmeden önce Protein ve Lif kısıtlarının düzgün şekilde (Bölme işlemi olmaksızın) yazılması gerekmektedir.

0,09 ܯ൅ 0,60ܵ

ܵ൅ ܯ

Grafik çözümde öncelikle eksenleri kesen noktaları belirleyelim.

െ0,21 ܯ൅ 0,3 ܵ൒ 0 ܵ ݊݁݇݅ 0 ൌ ܯ ൌ 0 ܵ ൌ 700 ܯ ݊݁݇݅ൌ 1000

Daha sonra uygun çözüm bölgesinin de belirtildiği grafik aşağıdaki gibi çizilir.

Hem A hem de B noktaları ancak ortak çözümle hesaplanabilir.

A noktası için ortak çözüm (Lif ve Yem Miktarı Kısıtları)

െ0,03 ܯ൅ 0,01 ܵൌ 0 * ‐100 3 ܯെ ܵൌ 0

ܯ൅ ܵൌ 800

4 ܯൌ 800 ܯൌ 200  ܵ ൌ 600

A

B