Download Justiciable medicine and more Summaries Medical ethics in PDF only on Docsity!
ADLİ OLGULAR:
Kasıtlı ya da tedbirsiz ve dikkatsiz davranış ya da ihmal sonucunda/şüphesinde bir kişinin ruhsal veya fiziksel sağlığında bozulma meydana gelmiş ise bu hasta adli olgu olarak değerlendirilir. 1-Yaşamı Tehlikeye Sokan Durumlar: Kafatası kırıkları, Büyük damar yaralanmaları, İç organ lezyonu olmasa dahi göğüs ve batın boşluğuna penetra yaralanmalar, Kafaiçi kanama, Bilinç kapanmasına neden olan beyin ödemi, Glaskow skoru 8 ve altı(Bilinç kapalı), İlk 5 servikal vertebra kırığı, Her türlü MS lezyonu ve epidural kanama, İç organ yaralanmaları, , Crash Sendromu(ezilme tarzı), Kuduz hayvan ısırığı. En yaygın olanlar: Kafatası kırıkları ve MSS yaralanmaları, Büyük damar yaralanmaları, İç organ lezyonu olmasa dahi göğüs ve batın boşluğuna penetra yaralanmalar. 2- Yaşamı Tehlikeye Sokan Kemikler: Kafatası kırıkları, İlk 5 servikal vertebra kırığı, Çok sayıda kaburga kırığına bağlı yelken göğüs, Crash yaralanma, Pelvis kırığına bağlı retroperitonel hematom, Emboliye neden olmuş kemik kırıkları. Diğer kemik kırıklarında şok indeksine göre karar verilir. 3-Basit Tıbbi Müdahale ile Giderilebilircek Şekilde Hafif Olmayan Yaralanmalar: İç organ Yaralanmaları, Vücut boşluklarına penetre yaralanmalar, Büyük damar yaralanmaları,Kemik kırığı veya çıkığı,Sinir yaralanması,Kas ve tendon kesisi 4- Yüzde Sabit İz: Yasal olarak kabul edilen yüz sınırları içersinde meydana gelen yaralanmalarda; genellikle yaralanmadan en az 6 ay sonra karar verilebilen(Sinir yaralanmalarında 18 ay bekleriz, burun kulak kopması gibi geçemeyeceği belli yaralarda sabit iz demek için beklemeye gerek yoktur), doğal ışıklı bir ortamda 1-2 metre uzaktan ilk bakışta belirgin bir şekilde fark edilebilir durumdaki izlerdir. Frontal ve parietal bölgedeki geniş saç kayıpları. Yüz Sınırları: Kişiye cepheden bakıldığında üstte saçlı deri sınırı (Saçı dökülen kişide frontal ve parietal bölgede dahil), Yanlarda kulaklar dahil olmak üzere kulakların arkasından inen hayali düz çizginin her iki clavicula ile kesiştiği noktalar ile Altta fossa jugularisten başlayıp yanlara doğru claviculaları takip eden çizgiler arasında kalan bölge anlaşılmalıdır. ADLİ PSİKİYATRİ: 1- Hukuki Sorumluluk: Bilinç ve eylem özgürlüğü, ayrıt etme ve gerçeği değerlendirme yeteneği tam olan ergin bir bireyin; olayları kavrayıp onlardan sağlıklı sonuçlara varabilmesi, çıkarları doğrultusunda tek başına karar
alabilmesi, kararın bilinçli ve özgür seçimine dayalı olması ve bunu özgür iradesi ile eyleme dönüştürebilme yeteneğidir. Herkesin hak ehliyeti vardır ancak hukuki sorumluluğu yoktur. Ayırt etme yeteneği olan ve kısıtlılığı olmayan tüm ergin bireylerin hukuki sorumluluğu vardır. 2- Erginlik: Erginlik 18 yaşın doldurulması ile başlar. Evlenme kişiyi ergin kılar( yaşının altında olsa dahi). 15 yaşını dolduran küçük, kendi isteği ve velisinin rızası ile mahkemece ergin kılınabilir. 3- Velayet: 18 yaşının altında kişiden sorumlu birey. 4- Vesayet: Ayırt etme gücü olmayan birinin haklarını kullanmak üzere seçtiği kişidir. Tüm haklarını devrediyor. 5- Müşaveret: Haklarını tam devretmez, danıştığı kişi ortak karar alır. 6- Reşit: TMK’ ya göre 18 yaşını bitirenler reşit olarak kabul edilir. 7- Evlilik: Evlenmeye yalnız mümeyyiz olanlar ehildir. Vesayet altında olanlar vasilerinin izni ile evlenebilirler. Evlenme sırasında karı veya kocadan birinin akıl hastası olduğu ve mümeyyiz olmadığı anlaşılırsa evlenme hükümsüz sayılır. Küçükler anne-baba rızası olmadan evlenemezler. 17 yaşını bitirince kişi kendi rızası ve anne-baba rızası varsa evlenebilir. 16 yaşında bunlara ek olarak mahkeme izin verirse evlenebilir. 8- Ceza Sorumluluğu: Ruhsal, zihinsel ve bedensel olgunluk bakımından belli bir düzeye ulaşmış olmalı; yaptığı eylemin anlamını, doğuracağı sonuçları ve bunların toplum değer yargılarından farkını bilmeli; eylemi işlediği anda hareket, irade ve şuur serbestisine sahip olmalı; kendisine uygulanan ceza ve infazdan olumlu dersler çıkarabilmelidir. SAĞIR VE DİLSİZLER 3ER YAŞ İLERİ GİDERLER.21 YAŞINDA REŞİT OLURLAR.18 YAŞINDAYSA MR YOKSA AKIL HASTALIĞI YOKSA CEZA SORUMLULUĞU TAM KABUL EDİLİR. AKIL HASTALIĞINDA ÖNEMLİ DERECEDE AZALMIŞLA AZALMIŞ ARASINA FARK VARDIR. ÖNEMLİ DERECEDE AZALMIŞ OLMASI DURUMUNDA CEZA ALMAZ GÜVENLİK TEDBİRLERİ ALINIR. AZALMIŞ OLANDA İSE CEZADA İNDİRİM OLUYOR. Bunların tespiti Nöroloji, Psikiyatri ve Adli Tıp Uzmanları tarafından belirlenir. 0-12 Yaş: Fiili işlediği sırada on iki yaşını doldurmamış olan çocukların ceza sorumluluğu yoktur. Bu kişiler hakkında, ceza kovuşturması yapılamaz; ancak, çocuklara özgü güvenlik tedbirleri uygulanabilir. CEZA SORUMSUZLUĞU VARDIR.
3-Mitler ve Gerçekler : Mitler : Cinsel istismar yalnızca çocuğun hayal gücünde var olan bir şeydir. Çocuklar hikayeler uydururlar. Hayal etmiyorsa bile yakın zamanda unutur, bir önemi yoktur. Güzel kızlar, kendine güvensiz çocuklar, yaramaz çocuklar daha çok istismar edilir.Uslu,akıllı,açıkgöz olmaları istenilirse korunmuş olurlar.Şüpheli yabancılarda uzak durmalılar.Parklar,umumi tuvaletler,boş sokaklar hele karanlıksa tehlikedir.Kadınlar, çocuklara cinsel istismarda bulunmazlar. Gerçekler: İstismar konusunda hikaye uyduran çocuklar çok azdır.İstismarın kısa ve uzun dönemli önemli etkileri vardır.Çocukların görünüş yada davranışı istismara neden olmaz.İstismarcılar çoğunlukla çocuğun tanıdığı kişilerdir.Olay genellikle çocuğun çevresinde ve bildiği mekanlarda gerçekleşir. 4-Çocuk İstismarında Risk Faktörleri: Aile ile ilgili :Üvey anne bakımı,Eşler arası şiddetin yaşandığı evler,Erken yaşta ebeveyn olma,Babanın evde olmaması,Annenin tek başına annelik yapmaya çalışması,Ebeveynlerde ruhsal hastalık ve maddeye kötü kullanımın olması. Çocukla ilgili: Ergenlik ve üç yaş öncesinde olmak,İstenmeyen çocuk,Düşük doğum ağırığı,Zor mizaç. Toplum ile ilgili: Kültürel uyumda yetersizlik,Düşük gelir düzeyi,Tehlikeli sosyal çevre. ASFİKSİ: Havasızlık ya da oksijen azlığı yokluğu olarak tanımlanmaktadır. 1- Asfiksi Bulguları: Dudakta, kulakta, çenede, yüzde, boyunda siyanoz. Ciltte özellikle vücudun üst taraflarında ve göz kapaklarında peteşiler görülür. Gözün beyaz kısmında kanlı görünüm(Kemozis) özellikle yüzde konjesyon ve ödem görülür. Ölü katılığı çabuk gelişir ve çürüme erken başlar. 2- Asfiksi Nedenleri: Oksijenin akciğere ulaşamaması veya yokluğu(Diri gömülme, Solunum kasları felci(elektrik çarpması, süksinil kolin, kürar)), Kanın oksijen taşıma kapasitesinin azalması(Akut masif kanamalar, CO zehirlenmesi, Eritrosit, hemoglobin yetersizliği), Dokulara yetersiz oksijen gitmesi(Şoklar), Dokuların oksijen alamaması(Siyanür, halotan, üremi) 3- Asfiksi Devreleri: Serebellar Belirti Devresi: 0.5- 1.5 dk sürer. Bilinç açıktır, en çok etkilenen organ beyindir. Kandaki oksijen azlığına bağlı beyin uyarılır aşırı solunum çabasına girer. Nefes darlığı gelişir, baş dönmesi, kulan çınlaması ve göz kararması olur. Bilinç Kaybı ve Konvülsiyon Devresi: Duysal ve rekleks fonksiyonlar bozulur. Tonik-klonik konvülsiyonlar düz kas gevşemesine bağlı idrar, gaita, meni çıkması olur. Endokrin ve ekzokrin salgılarda artış. Solunum
Depresyonu ve Ölüm Devresi: Nabız yavaşlar, tansiyon düşer. Solunum ve dolaşım durup ölür. 4- Ası: Dış muayene de siyanoz, ödem, peteşi, telem görülür. Eldiven çorap tarzı ölü lekeleri görülür. Boyun cildi ayrıldığında ciltteki telemin parşömenleşme sonucunda oluşturduğu görüntü(Gümüşi Hat) beklenir. Ası Tam, Yarım, Tipik, Atipik, Mor ve Beyaz olarak ayrılır. Canlılığı Belirten Durumlar: Hyoid kemik ve tiroid kıkırdak kırığı ile ekimoz, Yumuşak damak ve farinks arka kısmında ekimoz, Telem etrafında ekimoz, Telem kenarında hiperemik hat veya hatlar. Ası Tipleri: Tüm vücut yerden kesilirse Tam Ası, ayaklar yere dokunuyorsa Yarım Ası. Düğüm arkada telem önde ise Tipik Ası, telem sağda solda ya da arkada ise Atipik Ası. Telem önde veya arkada olup dolaşımı tam keserse Beyaz Ası, telem yanlarda olup dolaşımı tam kesmezse Mor Ası denir. Telem: Ası vasıtası ile meydana gelen ve ası vasıtası çıkarıldığında boyun bölgesinde görülen izdir. Telem de düğümün olduğu taraf incedir, diğer taraf derindir. Ceset hızlı indirildiyse, yumuşak materyal kullanıldıysa, boyun ile materyal arası yastık koyulursa vb. telem oluşmaz. Ası-Boğma Farkları: Bağla boğma genellikle larinks üst kısmında ve çene alt kısmındadır, vücut eksenine diktir, nadiren çıkıcı ya da inicidir. Genellikle boyunu çepeçevre sarar derinlik her yerde aynıdır. Ası da telem vücut eksenine dik olmaz, telem derinliği her yerde olmaz ve telem boynu çepeçevre sarmaz. Boğmada telem vücut eksenine diktir, telem derinliği her yerde aynıdır ve telem boynu çepeçevre sarar. 5- CO Zehirlenmesi: Kimyasal asfiksiler sınıfındadır. Daha çok kaza ya da yangına bağlıdır. Ölü lekeri kiraz kırmızısı şeklinde oluşur, otopside organlarda kiraz kırmızısı pembemsi şeklindedir. Genel asfiksi bulguları da saptanabilir. 6- Suda Boğulma Evreleri: Şaşırma Evresi(5-15 saniye, suya batıp çıkma), Nefes Tutma Evresi(1 dk, kontrol altına almak ve su yutmamak için), Derin Nefes Alma Evresi (1 dk, En tehlikeli evre refleks olarak nefes alıp su yutulur), Şuur Kaybı ve Çırpınma Evresi(1 dk, Ölüme gider). 7- Sudan Çıkarılmış Ceset: İlk olarak tıbbi kimliklendirme yapılır. Ölüm zamanıyla ilgili bulgular açısından postmortem değişimler incelenir. Ölü soğumasının diğer ölüm tiplerinden daha erken olmasını bekleriz. Su içinde genelde yüzükoyun ve kafası aşağı doğru pozisyonda olduğundan ölü lekelerinin vücudun ön yüzünde ve kafasında yoğunlukta bekleriz. Ölü sertliği değerlendirilir. Çürüme bulgularına bakılır genelde kafa bölgesinden çürümeye başlaması beklenir. Dış muayenede mantar köpüğü, çamaşırcı eli, genel asfiksiye ait siyanoz ödem konjesyon peteşiler olabilir. İç muayenede aclerde
2- Patlama Ürünleri: Mermi çekirdeği veya saçma tanesi, barut tanecikleri, is, alev, metal parçacıkları, gaz(Dokuda CO). Namludan Çıkan Yanma Ürünleri: Gaz, alev, is, barut taneleri. 3- Atış Mesafeleri: Bitişik Atış: Namlunun vücuda dayalı olduğu atış mesafesidir. Bitişiğe Yakın Atış: Namlu ile vücut arasında birkaç cm olan atış mesafesidir (0- 3 cm). Vurma halkası, İs, Yanık, Tatuaj, Hoffman maden çukuru beklenir. Stampa ve Silinti halkası olmayabilir. Yakın Atış: Yanma ürünlerinin ulaşabildiği mesafe (Kısa namlu 35-45cm, Uzun namlu 75-100cm). Vurma halkası, İs, Yanık, Tatuaj beklenir. Silinti halkası ve çıkış deliği her zaman olmayabilir. Uzak Atış: Yanma ürünlerinin ulaşamadığı, yalnızca mermi veya saçma tanelerinin ulaştığı atıştır. Vurma halkası beklenir. Silinti halkası olabilir veya olmayabilir. 3 cm: Gazın mekanik etkisi. 10-15 cm: Alevin yanık etkisi. 15-20 cm: Gazım kimyasal etkisi. 20-25 cm: Dumanın is etkisi. 35-45 cm: Kısa namlulu silahda barut tanelerinin tatuaj, sıyrık ve ekimoz etkisi. 75-100 cm: Uzun namlulu silahda barut tanelerinin tatuaj, sıyrık ve ekimoz etkisi. 4- Giriş-Çıkış Delikleri: Atış artıkları, vurma halkası, silinti halkası, stampa izi ve Hoffman maden çukurunu görüyorsak bu giriş deliğidir, görmüyorsak çıkış deliğidir. Hoffman Maden Çukuru: Bitişik/Bitişiğe yakın atışlarda gaz, alev, duman ve barut taneleri cilt altına girer ve bunu oluşturur. Giriş deliğinin etrafında geniş kabarıklık görülmesi ile anlaşılır. 5- Av Tüfekleri: TANELERİ ORTALAMA 1 METREYE KADAR DAĞILMADAN TOPLUCA GİDERLER. ALEV 15 CM DUMAN 30 CM YANMAMIŞ BARUT TANELERİNİN 100 CMYE KADAR GİTTİĞİ KABUL EDİLİR. TAPA: SAÇMA TANELERİNİN DIŞA DÖNMESİNİ ENGELLER. SIKI: BARUT İLE SAÇMALARIN KARIŞMASINI ÖNLÜYOR. Fişek Yapısı: Fünye, barut, saçma taneleri, tapa, sıkı. Mesafe: 0-3CM LİK MESAFEDEN YAPILAN ATIŞLARDA KENARLARI DÜZ VEYA KISMEN TIRTIKLI TEK BİR GİRİŞ DELİĞİ BİTİŞİĞE YAKIN DEMEKTİR. 30 CMDEN YAPILAN ATIŞLARDA KENARLARI TIRTIKLI VE DÜZENSİZ GÖRÜNÜMDE TEK BİR GİRİŞ DELİĞİ CİLTTE İS ALEV YANIĞI VE TATUAJ GÖRÜLEBİLİR KILLARDA YANMA VE YARA YERİNDE SIKI PARÇALARI 1-5 M KENARLARI TIRTIKLI VE DÜZENSİZ BİR ANA GİRİŞ DELİĞİ VE UNUN ETRAFINDA SAÇMA TANELERİNE AİT İKİNCİL GİRİŞ DELİKLERİ: CİLTTE ALEV YANIĞI VE İS YOKTUR BİR METRE MESAFEDEN CİLTTE AZ MİKTARDA TATUAJ OLUŞUR. 5M’YE YAKLAŞTIKÇA SIKI PARÇALARI DA KAYBOLMAYA BAŞLAR. Ateş Eden Kim: Ateş edenin elinde ve uzun kollu giysi giymiş ise
giysilerinin kol uçlarında atış artıkları kalır. Mermi Çekirdeklerinde Balistik İnceleme: Merminin numarası, üretim yeri, ağırlık, çap, gömlek, temel şekli, renk, keskinlik, Yiv-Set izleri, diğer çizgi ve özellikler. 6- Su Basıncı Etkisi: KİNETİK ENERJİSİ YÜKSEK OLAN MERMİNİN İÇİ BOŞ VEYA BİR ZARLA KAPLI OLUP TORBA ŞEKLİNDEKİ YAPILARDA OLUŞTURDUĞU PARÇALANMA DAĞILMA ETKİSİ KAFATASI KALP MESANE VS. BİLİRKİŞİLİK: Bir davada veya olayda, hakimin bilgisi dışında kalan, özel ve teknik bilgi gerektiren hallerde görüşüne başvurulan ve görüşü resmiyet kazanan kişiye denir. Bilirkişiliği o meslekteki teknik bilgiye mesleki olarak kullanma yetkisine sahip herhangi bir kişi olabilir. Tıp doktoru, Mühendis, Kimyager vb. 1- Bilirkişilikten Çekilme Halleri: Akrabalık, Sır, Menfaat ihlali nedeniyle çekilebilir. 2- Çapraz Sorgu: Tanık veya sanık beyanının doğruluğunu ve güvenilirliğini denetlemek, beyanlar hakkında şüphe uyandırmak, yargılamada herhangi bir tarafın kendi iddia veya savunmasını dikkat çekmek veya güçlendirmek için tanık, sanık, müdahil(katılan) ve müştekiyi sorguya çekmesidir. 3- İhtisas Daireleri: Morg İhtisas Dairesi, Gözlem İhtisas Dairesi, Kimya İhtisas Dairesi, Biyoloji İhtisas Dairesi, Fizik İhtisas Dairesi, Trafik İhtisas Dairesi, Adli Bilişim İhtisas Dairesi. 4- İhtisas Kurulları: Konularına göre sınıflandırılıp, numaralandırılan ve bünyesinde yeteri kadar uzman bulunduran kurullardır. Ölüm, Yaralanma, Zehirlenme … CİNSEL SUÇLAR: 1- Cinsel Eylem Ne Zaman Suçtur: Mağdurun rızasının geçersiz olduğu durumlar(Mağdurun yaşının küçüklüğü veya psikiyatrik bozukluk vb olması), mağdurun rızasının bulunmadığı durumlar(Fiziksel güç kullanımı, tehdit, korku), Hile ve kandırma yolu ile gerçekleştirilmesi. 2- Cinsel Saldırıya Uğrayan Kişinin Muayenesi: Hastadan muayene edileceği, delil alınacağı, lezyonların fotoğraflanacağı ve ilgili makamlarla bunların paylaşılacağına dair onam alınmalıdır. Dış muayeneyi yaparız ama iç muayene için hâkim izni gerekir. Gözlem ve öykü, Giysilerin değerlendirilmesi, Genital bölge dışı muayenenin yapılması, Burada delil sayılacak bir bulgu varsa örnek
İŞKENCE:
Bir kişiden bilgi almak itiraf etmesini sağlamak cezalandırmak ayrımcılıktan kaynaklanan bir neden ile şahsi korkutmak veya zorlamak amacıyla, Kamu görevlisi veya resmi görevli olarak hareket eden herhangi bir şahsın rızası emri veya göz yumması ile, Söz konusu kişiye şiddetli acı vermek veya canını yakmak kastı ile yapılan, Zihinsel veya fiziksel herhangi bir hareket işkencedir. 1- Falaka: Ayaklara(Nadiren ellere veya kalçalara) tekrarlayan künt travma uygulanmasıdır. Fiziksel bulgular BT, MR ile incelenir. 72 saat içinde sintigrafi kullanılabilir. Bulgu ve Komplikasyonlar: Ağrı-yürüme güçlüğü, Kapalı kompartman sendromu, Ezilmiş topuk ve anterior ayak yastıkçıkları, Rijit ve düzensiz skarlar, Plantar aponevroz ve tendon yırtılması, Tabanda gerginlik, Plantar fascistis, Tarsal kemiklerde fiksasyon ve instabilite, 1. Parmağın 70 derece fazla dorsofleksiyonu. 2- Adli Rapor: Kişisel başvuru ile rapor düzenlenmez, resmi yazı olmadan rapor yazılmaz. Farklı bir neden ile gelmiş hastada işkence bulguları saptarsan rapor yazamazsın. O kişiden işkence gördüğüne dair şikayette bulunmasını önerebilirsiniz. Resmi yazı geldikten sonra raporu düzenlersiniz. KİMLİKLENDİRME: Kişinin tüm bedensel özelliklerinin tanımlanması ve değerlendirilmesi ile ortaya çıkan kimliğe tıbbi kimlik bunu ortaya çıkarmaya da kimliklendirme denir. 1- Amacı: Ölülerde: Kimin ölmüş olduğunun belirlenmesi, Nüfus kaydının silinmesi, Miras-Boşanma-Sigorta işlemleri, Ölenin kimlik özelliklerinin kasıtlı olarak silinmiş olduğu cinayet olaylarının aydınlatılması, Cinsel saldırı da söz konusuysa ölenin ölüm anında kaç yaşında olduğunun belirlenmesi. Yaşayanlarda: Kişinin cezai sorumluluğu, Hukuki ehliyeti, İşe-okula-askere alınma halleri, Yaş tespitinin istendiği durumlarda. 2- Başvurulan Olaylar: Toplu ölüm olayları, Doğal afetler, Kazalar, Bombalama olayları, Askeri operasyonlar, Toplu gömülme olayları, Kömürleşme derecesinde yanık olayları, Parçalanmış cesetlerde(Ceset bütünlüğünün bozulduğu durumlar). 3- Bakılan Şeyler: Giysi incelenmesi(Marka, logo, cepler), Takı ve kişisel eşyalar, Diş özellikleri, Tıbbi kimlik özellikleri(Boy, kilo, yaş, saç, sakal, göz rengi, sünnet, kafatası), Parmak ve ayak izi, İç organ muayenesi, Kan grubu-DNA belirlenmesi, MALPRAKTİS:
1- Aydınlatılmış Onam: Aydınlatılmış onam, hastanın kendisine uygulanacak herhangi bir tıbbi işleme onay verebilmesi ya da reddedebilmesi için yeterince bilgilendirilmesi, aldığı bilgi üzerine düşünmesi, özgür seçimine dayalı kararını vermesi sürecidir. Hastanın kendisinden veya velisinden alınmalıdır. Muayeneyi yapacak hekim almalıdır. Onam alınırken hastanın hastalığı ile ilgili tüm bilgiler aktarılmalıdır. Anlayacağı bir dil kullanılmalıdır. Anladığından emin olunmalıdır (İmzayı bu zaman alırız). Sorularına açık ve net yanıt verilmelidir. Düşünmesi için zaman tanınmalıdır. Formu incelemesi için zaman tanınmalıdır. Formda tüm bilgiler açık ve anlaşılır bir şekilde yer almalıdır. Muayeneyi yapacak hekim ve hasta forumu imzalamalıdır. Formun bir sureti hastaya verilmelidir. İçeriği: Hangi organları kapsayacağı, Konulan tanı, Seçilebilecek diğer alternatifler, Tedavinin başarı şansı süresi komplikasyonları, Tedavi sonrası muhtemel yaşam kalitesi. 2- Komplikasyon Malpraktis Ayrımı: Malpraktis doktorun tedavi sırasında standart uygulamada eksik kalması veya beceri eksikliği ya da hasta bakımı sırasında ihmal ve bunların hastada oluşan zararla doğrudan ilişkili olmasıdır. Komplikasyon ise hastalığın kendisinden veya tıbbi müdahalelerden kaynaklanan ortaya çıkabileceği literatürde belirlenmiş olan istenmeyen sonuçtur. Eğer komplikasyonlar zamanında fark edilmezse, fark edilmesine rağmen gerekli önlemler alınmazsa, fark edilip önlem alınmasına rağmen standart tıbbi girişimde bulunulmazsa malpraktise dönüşür. 3- Hekimin Yardımcı Personeline Devredemeyeceği Durumlar: Tanı, Muayene, Zor enjeksiyon, Reçete/Rapor yazmak, Ameliyat, Hasta bilgilendirilmesi. Devredebilecekler: Lab işlemleri, Radyolojik işlemler, Sonda değişimi, İğne yapılması, Kan alınması. 4- Tıbbi Müdahelenin Hukuka Uygunluk Şartları: Tıbbi müdahalede bulunanın yetkinliği, Tıbbi müdahalenin ülkenin yasal düzenlemelere ters düşmemesi, Tıbbi müdahale için uygun endikasyon, Aydınlatılmış onam alınması, Tıbbi müdahalenin uygun ortamda ve gerekli donanımın bulunduğu ortamda yapılması, Güncel tıp biliminin geçerli yöntemi kullanılarak tıbbi girişimi yapılması. ÖLÜ MUAYENESİ: Ölüyü görmeden defin ruhsatı( Belediye hekimi, Hükümet tabibi, Başhekim veya hastane müdürü, Sağlık personeli, Jandarma komutanı veya Köy muhtarı tarafından verilir) imzalanmamalıdır. 3 sistemin geri dönüşümsüz olarak sona
2- Ölü Lekeleri(Morluğu): Damarlarda dolaşan kanın yerçekimi etkisi ile vücudun bası görmeyen alt bölgelerindeki kılcal damarlara göçüdür. Ölü lekeleri birkaç saat içinde oluşmaya başlar 8-12 saate kadar pozisyon değiştirilirse ölü lekeleri de yer değiştirir. 8-12 ve 15-20 saatleri arasında pozisyon değiştirilirse bazı lekeler kalır bazıları yer değiştirir. 15-20 saatten sonra ise pozisyonla lekeler yer değiştirmez. Ölü lekeleri genelde mor renkte olur ancak co / siyanür zehirlenmesi/ donma gibi olaylarda kırmızımsı pembemsi bir renk halini alır. Uzun süre beklemiş asılarda eldiven çorap tarzında ölü lekeleri oluşur. 3- Ölü Çürümesi: Organizmadaki organik materyelin bozulmasıdır. Otoliz ve Pütrefaksiyon(Kokuşma) olur. Bulgular: Renk(sülfohemoglobin), Ölü haritası, Ölü dolaşımı, Ölü solunumu, Çürüme bülleri, Epidermis sıyrılması, Yumuşak dokuların kaybolmaya başlaması. Çürüme Sırası: 24-36 saatte yeşil mavi abdominal leke, 36-72 saatte cesedin şişmesi krepitasyon alınması, 4-7 gün sonra epidermisin sıyrılması, kurtlanma tartışmalıdır. İleri evrede de Mumyalaşma, Sabunlaşma, Kasların-organların kaybolması, Cinsiyetin haricen belirlenebilmesi, İskeletleşme, Kemiğin süngerleşmesi. Varyasyonları: Sabunlaşma: Nötral yağlar lipolitik enzimlerle gliserin ve suda eriyen yağ asitlerine dönüşür. Kokuşmaya bağlı ortaya çıkan amonyak ile yağ asitlerinin birleşmesi ile suda eriyen amonyak sabunları, ortamda bulunan Ca ve Mg ile birleşerek suda erimeyen Ca ve Mg sabunlarına dönüşür. Mumyalaşma: Ölümden sonra dokuların ve organların su kaybederek kurumasıdır. Salamuralaşma(Maserasyon): Anne karnında amniyon kesesi içinde ölen bebeklerde görülen ölüm sonrası değişikliklerdir. 4- Parşömenleşme: Su kaybederek cildin kurumasına denir. Özellikle derinin ince bölümlerinde(vulva, vajen, skrotum) derinin kuruyarak sıvı kaybetmesidir. Travmatik ölümler, Asıda gümüşi hat, İple boğma Ateşli silah yaralanmalarında giriş deliği etrafında(Hoffman maden çukuru), Mumyalaşma(Total parşömenleşme), Postmortem travmaya bağlı oluşur. TANATOLOJİ(ÖLÜM BİLİMİ): 1- Agoni: Can çekişmedir. Hareketsizlik ve kas güçsüzlüğü(Yutma güçlüğü), Solunum ve dolaşım yetmezlik bulguları(Hırıltılı solunum ve aritmi), Duyu organlarında yetmezlik bulguları, Nörolojik defisit bulguları(İdrar, gaita, sperm kaçışı), Zihinsel aktivite bulguları(Bilinç bulanıklığı, Bilinç kapalılığı). Bu dönemi hekim tanımlar. Verdiği ifadeler şüphelidir. Tam güvenilmez. Ceza ve Miras Hukuku bu dönemde geçersizdir.
2- Ölüm: Biyolojik anlamda ölüm kesin bir an değildir, klinik ölüm ile başlayan hücresel ölüm ile sonuçlanan bir süreçtir. Bu sürecin tıbbi açıdan önemi organ transplantasyonudur. Klinik Ölüm: Somatik ölüm. Hukuki ölüm. Solunum, kalp ve dolaşım, MSS fonksiyonlarının kalıcı olarak sona ermesidir. Tanıda pratisyen hekimin kararı yeterlidir. Kortikal Ölüm(Bitkisel Yaşam): Beyin kortexi hasarlansa da insanlar yaşarlar. Buradan geri dönüş olabilir. Ötenazi: Tıbbi yardımla ölümdür. Aktif ötenazi de ölümüne sebep olacak ilaç verilir. Pasif ötenazi de tıbbi yaşam desteği kesilir. Yalancı Ölüm: Yanlış ölüm tanısıdır. Solunum ve kalp çok yüzeyelleşmiştir. Suda boğulma, Kanaması olup bayılmış ise, Yenidoğan oksijensiz ise, Hipotermik ise karışabilir dikkat et. YARALARA ADLİ TIBBİ YAKLAŞIM: 1- Kesici Alet Yaraları: Genellikle çizgi şeklindedir. Yara dudakları düzgündür. Aletin ağız yapısına göre çentiklenme olabilir. Yaranın boyu derinliğinden fazladır. Bu yaralar genellikle bir kuyruk ile sonlanır. Yaranın en derin yeri yara tabanının ortasıdır. Yara zemini genellikle sandal ya da kayık tabanına benzer. Jilet, Ustura, Cam parçası, Falçata, Ekmek Bıçağı. 2- Kesici Delici Alet Yaraları: Su damlası(Düğme iliği, Mum alevi) veya iğ şeklindedir. Yaranın ciltteki boyu derinliğinden azdır. Çıkış yönünde bir ya da birden fazla kuyruk bulunabilir. Yara dudakları düzgündür. Çok nadir olarak dudak çevresinde küçük, ezik ve ekimozlar olabilir. Ucu Sivri Bıçak, Sustalı Çakı, Kama, Kasatura, Kılıç, Makas. 3- Kesici Ezici Alet Yaraları: Kemiklerin parçalanmasına yol açacak dramatik hasarlar oluşabilir. Yara dudakları namlunun özelliklerine bağlıdır ancak yara dudakları genellikle düzgün kenarlıdır. Dudak çevresinde ezik ve ekimozlar vardır. Yara içinde sağlam doku köprüleri, damar ve sinir lifleri görülmez. Balta, Keser, Satır, Kürek, Kılıç. 4- Delici Alet Yaraları: Genelde yırtık şeklindedir. Yara derinliği boyundan oldukça fazladır. Yara kuyruğu bulunmaz. Yara dudakları genelde düzgündür. Kullanılan cisme göre dudak çevresinde küçük ezik ve ekimozlar olabilir. Şiş, Tornavida, Pergel, İğne, Çivi. 5- Künt(Ezici) Alet Yaraları: Kullanılan alete göre yara şekli değişir, dokuda ezilme, patlama ve kopmalar görülebilir. Kemiklerin parçalanmasına yol açacak ciddi hasarlar oluşabilir. Yara dudakları düzensiz, tırtıklı ve girintilidir. Yara dudağı çevresinde sıyrık ve ekimozlar vardır. Yara içinde sağlam doku köprüleri bulunur. Sağlam damar ve sinir lifleri de görülebilir. El, Ayak, Araba, Muşta, Taş.
